|
Халифа бўлиш шартлари
Халифада халифаликка лойиқ бўлиши ва унга инъиқод байъати берилиши учун еттита шарт тўлиқ топилиши зарур. Бу етти шарт инъиқод шартларидир. Улардан биронтаси етишмаса халифалик битими боғланмайди. Бу шартлар қуйидагилар:
Биринчиси: Мусулмон бўлиши керак. Чунки кофирнинг халифа бўлиши мутлақо дуруст бўлмайди ва унга итоат этиш вожиб бўлмайди. Чунки Аллоҳ Таоло бундай дейди:
وَلَن يَجْعَلَ اللّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً
«Ва Оллоҳ ҳаргиз кофирлар учун мўминлар устига йўл бермагай»[Нисо: 141]
Ҳокимият эса ҳокимнинг фуқаро устида туриши учун энг кучли йўлдир. Бу оятнинг «ҳеч қачон» маъносини билдирувчи «لَنْ » ҳарфи билан ифодаланиши кофирнинг – хоҳ халифалик бўлсин, хоҳ қуйироқ мансаб бўлсин – бошқаришидан қатъий қайтарилганига қаринадир.
Иккинчиси: Эркак бўлиши керак. Чунки аёлнинг халифа бўлиши жоиз эмас. Бунга далил Абу Бакрадан қилинган ушбу ривоятдир: «жамал» кунлари «жамал» асҳобига қўшилиб, улар билан биргаликда жанг қилишимга сал қолди. Лекин Аллоҳ мени Росулуллоҳ с.а.в.дан эшитган бир сўз билан фойдалантирди. Росулуллоҳ с.а.в.га форслар ўзларига Кисронинг қизини подшоҳ қилганлари ҳақидаги хабар етгач Пайғамбаримиз с.а.в:
«لَنْ يُفْلِحَ قَوْمٌ وَلَّوْا أَمْرَهُمُ امْرَأَةً»
«Ўз ишларига аёлни бошчи қилган қавм ҳечам нажот топмайди», дедилар. Бухорий ривояти. Росулуллоҳ с.а.в.нинг аёлни ўзларининг ишларига бошчи қилган кишиларнинг нажот топмаслигини хабар бериши аёлни раҳбар қилиб олишдан қайтаришдир. Чунки у талаб сийғаларидан биридир. Бу хабар
31-бет
Бетлар:1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247